بررسی اثر سیاست های پولی بر تولید و تورم در اقتصاد ایران

هر کشوری جهت نیل به هدف های اقتصادی خود، با توجه به وضعیت خاص اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، برنامه ویژه ای را در چارچوب سیاست های اقتصادی، اتخاذ می کند. برای تحقق اهداف اقتصادی، عمدتاً از سیاست های پولی و مالی استفاده می شود و این سیاست ها از طریق تغییر در تقاضای کل، آثار خود را به اقتصاد منتقل می کند. سیاست پولی را می توان به عنوان یکی از موثرترین سیاست های اقتصادی دانست که در صورت تنظیم و تعدیل صحیح نرخ رشد نقدینگی، موجب کنترل تورم شده و زمینه مناسب و مطمئنی را برای کارگزاران اقتصادی، در امر تصمیم گیری های اقتصادی فراهم می آورد. در این رابطه بررسی اثر نقدینگی بر تورم و تولید و میزان تأثیر پذیری متغیرهای کلان اقتصادی (از جمله تولید و تورم) از حجم پول بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش، رابطه علّی بین نقدینگی، تولید و تورم توسط آزمون علّیت گرنجر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج آزمون نشان می دهد که گرچه رابطه علّی یک طرفه از نقدینگی به تورم وجود دارد و نقدینگی را می توان از عوامل موثر بر تورم دانست، اما نقدینگی اثری بر تولید ندارد. بدین معنی که خنثایی پول در اقتصاد ایران در دوره مورد مطالعه (سال های 1385-1375) تأیید می گردد. آزمون هم انباشتگی روی متغیرها، رابطه تعادلی بلند مدت را بین متغیرهای مستقل و وابسته نشان داد. نتایج مدل ols طراحی شده، حاکی از آن است که تورم انتظاری و نقدینگی به ترتیب با ضرایب 0.158 و 0.000046 با تورم رابطه مثبت دارند. تولید ناخالص داخلی هم با ضریب 0.00012 رابطه معکوس با تورم دارد.